{ "title": "Gof Fonksiyon", "image": "https://www.fonksiyon.gen.tr/images/Gof-Fonksiyon-96.jpg", "date": "23.01.2024 03:34:42", "author": "Sinan ALTINTOP", "article": [ { "article": "Gof Fonksiyon, matematik biliminde karşımıza fonksiyon konusuyla çıkan ve diğer adı da bileşke fonksiyon olan fonksiyon türüdür. Bir fonksiyonun başka bir fonksiyonla birleşmesi sonucu yeni bir fonksiyonun ortaya çıkması olarak tanımlanabilir.

Gof Fonksiyon, f: A→ B ve g: B→ C fonksiyonlarını kullanacak olursak, f (X)=y ve g (Y)=z olsun.

Gof: A→ C, (Gof) (X)=z olan fonksiyona f ile g'nin bileşke fonksiyonu (Gof fonksiyonu) denir.

Fonksiyon işlemini fabrikadaki bir ürünün bir makinedeki geçirdiği işlemlere benzetecek olursak, gof fonksiyonu fabrikadaki bir ürünün iki makinedeki geçirdiği işlemlerdir.

Örnek verecek olursak;
R'den R'ye tanımlı f (X)=2x+3 ve g (X)=4x+1 fonksiyonları veriliyor. (Gof) (X) ve (Fog) (X) fonksiyonlarını bulalım.
(Gof) (X)= g[f (X)]= 4f (X)+1 = 4(2x+3)+1= 8x+12+1 --> (Gof) (X)= 8x+13
(Fog) (X)= f[g (X)]= 2g (X)+3 = 2(4x+1)+3 = 8x+2+3 --> (Fog) (X)= 8x+5
Yani, gof fonksiyonunda x ürünü önce f makinesine girmekte, daha sonra f'den çıktığı şekliyle g makinesine girmektedir. İki işlemin ardından ürün 8 kat büyümüş ve yanına 13 adet malzeme eklenmiştir. [(Gof) (X)= 8x+13]
Özellikler

F≠ g ise fog ≠ gof f ve g fonksiyonları birbirine eşit değilse, karşılıklı birleşimleri de eşit değildir.

(Fog) oh= fo (Goh) Birleşim işleminde öncelik sırası önemli değildir. Sorunun çözüm kolaylığına göre değişebilir.

FoI=Iof= f.

(Fof-1) (X)=(F-1of) (X) = I (X)= x.

F ve g birebir ve örten fonksiyonlar olmak üzere; (Fog)-1=g-1 of-1'dir.

(F-1)-1= f Bir fonksiyonun tersinin tersi kendisidir.

Örnek

R'den R'ye tanımlı f, g ve h fonksiyonları şöyle verilmiştir:
F (X)= 2x-3
G (X)= x+6
H (X)= 3x/2 ise.

Fogoh (3) değeri nedir?
F[g (H (X))]= f[g (3x/2)]= f[3(X+6)/2]= 3[(2x-3)+6]/2= [6x-9+18]/2
Fogoh (X)= (6x+9)/2
Fogoh (3)= (6.3+9)/2= 27/2

Örnek

R'den R'ye tanımlı f fonksiyonu f (2x+4) = 8x+13 şeklinde veriliyor.

Verilen bilgilere göre.

A) f (X)=?

B) f (2)=?

C) f (X+2)=?

A) 2x+4 fonksiyonunun tersi (X-4)/2 'dir. Yani f fonksiyonunda x gördüğümüz yere (X-4)/2 yazarsak f (X) fonksiyonunu bulmuş olacağız.

F (2[(X-4)/2]+4) = 8[(X-4)/2]+13
F (X) = (8x-32)/2+13 = 4x-16+13= 4x-3
F (X) = 4x-3.

B) f (2) = 4.2-3= 5.

C) f (X+2)= 4(X+2)-3= 4x+4-3= 4x+1
F (X+2)= 4x+1
" } ] }